လက္ဖ်ားဒန္းနီေရာင္၊ မ်က္ေတာင္ေကာ့ညႊတ္ေသး။ သွ်င္မဟာရ႒သာရ ေရးဖဲြ ့ပံု။

သွ်င္မဟာရ႒သာရ ၏ “ဝဏၰ ပဘာ-ခ်ီ”  ရတု ကေျပာေသာ ဗမာ့သမိုင္း။

ေဖာ္ျပပါ သွ်င္မဟာရ႒သာရ ၏ ဝဏၰပဘာ-ခ်ီ ေထာင့္တဲတြန္႕ ပိုဒ္စံုရတု ကိုေသခ်ာစြာ စူးစမ္းေလ့လာ မည္ဆိုပါက ကၽႊန္ေတာ္တို ့ အတြက္ သမိုင္း၏ လွ်ိဳ ့ဝွက္ခ်က္ကေလးမ်ား၊ ပေဟဠိေလးမ်ားကို အေျဖညိွ နိဳင္မည္ျဖစ္ပါသည္။

“ဝဏၰ ပဘာ၊ ကလ်ာဖူးသစ္၊ ပ်ိဳမ်စ္မ်စ္လွ်င္၊ က်စ္လ်စ္တင့္စံပယ္၊ လွမ်ိဳးႂကြယ္သား၊ ဆံသြယ္ျမၿမိတ္စို႔၊ ဆင္းေရာင္ျမိဳ  ့ကို၊ နတ္တို႔ဆင္ထိုက္တန္၊ ဆင္းစံုၾကန္တည့္ ၊ အလြန္ရေပခက္၊ ျဖဴၿမိတ္ရြက္ႏွင့္၊ လက္လက္ျမေရာင္ေျပး၊ ေရႊရည္ေရးသို႔၊ ပ်ံ႕ေမႊးေရႊအက်ႌ၊ ေရႊထဘီႏွင့္၊ မွန္စီေရႊနားေဋာင္း ၊ ႏြဲ႕ႏြဲ႕ေႏွာင္းမူ၊ ေရာင္ေမာင္းကြမ္းရည္သြား၊ သက္တင္လားသို႔၊ လက္ဖ်ားဒန္းနီေရာင္၊ လွတန္ေဆာင္မူ၊ မ်က္ေတာင္ေကာ့ညႊတ္ေသး ၊ စုတ္ျဖင့္ေရးသို႔၊ ၾကိဳင္ေအးကတိုးရည္၊ ထံုမ်ိဳးခ်ည္၍ ၊ နတ္ျပည္မိုးသူဇာ၊ ပ်ံက်လာသို႕၊ ႐ႈသာတင့္စႏိုး၊ လွေခါင္မိုး ၍၊ ျပစ္မ်ိဳးမွည့္မထင္၊ နတ္႐ုပ္သြင္သို႔၊ ျဖဴစင္ေရႊေရာင္ဝင္း၊ လွမွန္ကင္းကို၊ ညခင္းဆည္းဆာတြင္၊ ကြၽႏု္ပ္ျမင္သည္၊ ရယ္ရႊင္ျပံဳးတံု႔မျပံဳးတံု႔။”

သွ်င္မဟာရ႒သာရ ၏ ငယ္မည္ မွာ ေမာင္ေမာက္ ျဖစ္ေႀကာင္း ကၽႊန္ေတာ္တို ့ေလ့လာ သိရိွႀကပါသည္။ အဝေခတ္ မင္းေနျပည္ေတာ္က နန္းတြင္းစာဆိုၾကီးတစ္ေယာက္ရဲ ့သား ၊ ကဗ်ာေရးေတာ္လို ့ ငယ္ငယ္ကတည္းက ဘုရင္က ခ်ီးေျမွာက္ခံရေလသူ ဆိုတာကိုလည္း အျခား စာေရးဆရာ ႏွင့္ သုေတသီမ်ား ေရး ခဲ့ႀကျပီးျဖစ္ပါသည္။ သွ်င္မဟာရ႒သာရ သည္ ငယ္ျဖဴ မဟုတ္၊ ကိုယ္ရင္ ဘဝမွ တဆက္တည္း ရဟန္းေဘာင္သို ့ ကူးခဲ့ျခင္း မဟုတ္၊။ ကိုယ္ရင္ဘဝမွ လူဝတ္လဲ ျပီး၊ လူငယ္ဘာဝ ခ်စ္သူသက္ထား ရိွခဲ့တာကို ေတြ ့ရပသည္။ ႏွမလက္ေလွ်ာ့ ေနေလေတာ့ ကဗ်ာ သက္ေသ ရိွပါ၏။

၁။ ပုေရနိသင္၊ ဆက္တိုင္းၾကင္၍၊ အိမ္႐ွင္အစစ္၊ ငယ္ကၽြမ္းခ်စ္ႏွင့္၊ ထပ္ရစ္လက္သင္၊

ထံုးစတြင္၌၊ ေသြးငင္ၾကမၼာ၊ ၀ါသနာေၾကာင့္၊ ဆရာမိဘ၊ ကြပ္ဆံုးမလည္း၊ ခ်စ္စထံုး

ေနွာင္၊ ေပ်ာ္ရေအာင္ဟု၊ သန္းေခါင္မဟူ၊ အတူယွဥ္တြဲ၊ သန္လႊဲမခန္႔၊ ကိုယ္သက္စြန္႔၍၊

ေ၀းဓြန္႔ခရီး၊ ခ်ဳံၾကီးေတာစံု၊ ၀ါး႐ုံ၀ါးေထြး၊ သစ္က်ားေဘးကို၊ မေတြးဆံဖ်ား၊ မေလး

စားတည့္၊ တရားသံေ၀၊ ေအာက္ေမ့ေခ်ေသာ္၊ ေၾကးေငြဂေဟ၊ မစပ္ေလသို႔၊ စာေပ

တတ္ပြန္၊ သီလကၡန္ႏွင့္၊ က်မ္ဂန္သိေျမာက္၊ ပဥၥင္းေရာက္က၊ ထပ္ေလာက္က်င့္ဖြယ္၊ ၾကိဳးေသာနယ္ကို ၊ အဘယ္ၾကိဳးစား႐ွာ ေလေတာ့မည္။

ယခု ကၽႊန္ေတာ္တို ့ ေလ့လာ စူးစမ္း တင္ျပမွာက သွ်င္မဟာရ႒သာရ ဘဲြ ့ေတာ္ျဖင့္ ထင္ရွားတဲ့ ေမာင္ေမာက္ ရဲ့ခ်စ္သူ “ဝဏၰ ပဘာ” ေခၚ ထို စဥ္က အင္းဝေခတ္ ဗမာ အမ်ိဳးသမီး တဦး၏ အလွဘဲြ ့ ျဖစ္ပါသည္။ ေဖာ္ျပပါ ရတု ပိုဒ္မွ “လက္ဖ်ားဒန္းနီေရာင္” ႏွင့္ “မ်က္ေတာင္ေကာ့ညႊတ္ေသး ၊ စုတ္ျဖင့္ေရးသို႔၊” ဆို သည့္ ဖဲြ ့ႏြဲ ့ ပံုကို ဆန္းစစ္ႀကည့္ႀကပါစို ့။

“မ်က္ေတာင္ေကာ့ညႊတ္ေသး ၊ စုတ္ျဖင့္ေရးသို႔၊”

စာရႈသူ လူႀကီးမင္းတို ့ လည္းသိႀကမွာပါ။အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပို ျပီးသိႀကပါ၏။ ယေန ့ေခတ္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား လွပလိုႀကသျဖင့္ သူတို ့ရဲ့ မ်က္ေတာင္ ကို စက္ကရိယာျဖင့္ ေကာ့ျခင္း၊ မ်က္ေတာင္မရိွ သူမ်ားက မ်က္ေတာင္တု တပ္ႀကျခင္း မ်ားမွာ ကမၻာႀကီး တခုလံုး ၌ ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမတ္စြန္း သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးလည္းျဖစ္ပါ၏။ သို ့ရာတြင္ ဗမာ-ျမန္မာ ပါဝင္ေသာ အာရွႏွင့္ အေရွ ့ေတာင္အာရွ မွွာ တိဘက္၊တရုတ္၊ ကိုးရီးယား၊ ဂ်ပန္ စေသာ နိဳင္ငံမ်ားမွ အမ်ိဳး သမီး မ်ားမွာ မ်က္ႏွာျပင္တြင္ အေမႊးအမွ်င္ နည္း ၍ မ်က္ေတာင္တု မ်ားတပ ္ႀကပါသည္။ အိမ္နီးခ်င္း အိႏၵိယႏွင့္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ နိဳင္ငံ မ်ားတြင္ မူကား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား မွာ မ်က္လံုးမ်က္ဖန္ လွျပီး၊ မ်က္ေတာင္ ရွည္ရွည္၊ အထက္သို ့ေကာ့ညႊတ္ေနတာ ႀက အမ်ားအသိ ပင္ျဖစ္၏။ ဤ တိုင္းျပည္မ်ားက အမ်ိဳးသားမ်ားမွာပင္ ရွည္လ်ားေကာ့ညႊတ္ေသာ မ်က္ေတာင္မ်ား ရိွႀကပါ၏။

သို ့ဆိုက ေမာင္ေမာက္ ရဲ့ခ်စ္သူ “ဝဏၰ ပဘာ” သည္ အိႏၵိယ အႏြယ္၊ တနည္း ကုလားမေလး ျဖစ္မည္မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္ မလြဲျဖစ္ပါသည္။ 

ေနာက္တခ်က္ “လက္ဖ်ားဒန္းနီေရာင္”

အင္းဝ ေခတ္ကတည္းက ဗမာ-ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ား ၏ အဖ်ား၊ လက္ဖ်ား ကို ဒန္းဆိုးျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ေႀကာင္း သမိုင္းကို ဤရတု က ဗဟုသုတ အသိတရား ေပးပါ၏။ “ဝဏၰ ပဘာ” ၏လက္ဖ်ားမ်ား မွာ ျဗိတိန္နိဳင္ငံ-Britain မွ အိုင္းရစ္(ခ်) –Irish လူနီမေလးမ်ား ကဲ့သို ့ အသားေရာင္ နီျမန္းျခင္းမဟုတ္ပါ။ “လက္ဖ်ားဒန္းနီေရာင္”  ဆိုျခင္းက လက္ဖ်ားေလးမ်ားကို ဒန္းဆိုးထား ၍  နီေစြးေစြး၊ ထံုးေျခာက္ေရာင္ ကဲ့သို ့ေသာ အေရာင္ ကို ထူးထူးျခားျခား ဖဲြ  ့ဆို ထား၏။ ဤကဲ့သို ့ လက္ဖ်ား ကို ဒန္းဆိုးျခင္း ဓေလ့ထံုးစံ မွာ ဗမာ-ျမန္မာ နိုင္ငံ အနီးအနား အိမ္နီးခ်င္း နိဳင္ငံမ်ား ဘဂၤလာေဒ့ရ္ွ ၊အိႏၵိယ ႏွင့္ အစၥလာမ္  ဘာသာဝင္ မူဆလင္ တို ့တြင္ရိွ သည့္ အေႀကာင္း အင္တာနက္တြင္ ရွာေဖြေတြ ့ရွိရ၏။ တိဘက္ ႏွင့္ တရုတ္ နိဳင္ ငံတို ့တြင္ ဤ ဓေလ့ထံုးစံ မရိွပါ။ ဒန္းပင္လည္း တိဘက္ ႏွင့္ တရုတ္ျပည္ တြင္ မရိွပါ၊ မေပါက္ပါ။

ယခုအခါ ဤ ဓေလ့ထံုးတမ္း အစဥ္အလာ ကို ဗမာ-ျမန္မာ မူဆလင္ မိသားစု ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္း လွ်က္ရိွေႀကာင္း ေတြ ့ျမင္ နိဳင္ ပါသည္။ အခါအားေလွ်ာ္စြာ ဗမာ မူဆလင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ၊ လံုမငယ္မ်ား သူတို ့၏ လက္ဖ်ားမ်ား ကို ဒန္းဆိုးႀကပါသည္။ ဗမာ မူဆလင္မ်ား လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္း အာဝါဟ ဝိဝါဟ ျပဳ ႀက သည့္ အခါ သမယ မ်ားမွာ လည္း သတို ့သမီး ႏွင့္ သတို ့သား တို ့ ၏ လက္ေခ်ာင္း၊လက္ဖ်ား မ်ား ကို ဒန္းဆိုး သမႈျပဳ ႀကပါသည္။ 

ဒန္းဆိုးပံုဆိုးနည္း ႏွင့္ ဗမာ မူဆလင္တို ့ ၏ ဓေလ့ထံုးတမ္း ယဥ္ေက်းမႈ။

ကၽႊန္ေတာ္တို ့ အညာေဒသ ရမည္းသင္းျမိဳ့ မွာ ဒန္းဆိုးႀကပံု အက်ဥ္းမွ်ကို ေရးပါမည္။ ဒန္းရြက္အစိုကို ေထာင္းျပီး ထမင္းျဖဴ သန္ ့သန္ ့ႏွင့္ ေရာ ၍ ႏွံ ့ေအာင္နယ္ရပါသည္။ ကၽႊန္ေတာ္မွတ္မိ သေလာက္ ဒန္းရြက္အစိုႏွင့္ ထမင္းျဖဴ၊ ဤ ႏွစ္မ်ိဳးသာ အဓိက ပါဝင္ပါသည္။ ထိုသို ့ေထာင္းထု ေရာနာ္ျပီးေသာ ‘ဆိုးဒန္း Henna dye’ ကို ဆိုးလို သည့္ လက္ေခ်ာင္းမ်ား၏ ထိပ္ဖ်ား အထူးသျဖင့္ လက္သည္းေပၚတြင္ လံုေလာက္ယံု စုပံုလွ်က္ တြယ္ကပ္ေနေစရန္ျပဳလုပ္ရပါသည္။ သန္ ့ရွင္းေသာ ပိတ္စ၊အဝတ္စ တို ့ျဖင့္ စည္းေႏွာင္ထား ရပါသည္။

ဗမာ မူဆလင္ တို ့ ထိမ္းျမားႀက သည့္ အခါတြင္က သတို ့သားကို ဒန္းဆိုးေပးရာ တြင္၊ သတို ့သမီးဘက္မွ ကြမ္းေတာင္ကို မ်ားလည္း ျဖစ္၊ သတို ့သမီး၏ အစ္မ၊ညီမ၊ အိမ္နီးခ်င္း ၊ သူငယ္ခ်င္း  ကညာပ်ိဳ ဆယ္ေယာက္က လက္ေခ်ာင္းမ်ားကို တေယာက္တေခ်ာင္းစီ ဒန္ဒဆိုး ေပ။ႀကပါသည္။ ဤ သည္မွာ နဂိုရ္ကပင္ ရင္းႏွီး မႈ ရိွျပီးျဖစ္သည့္တိုင္၊ သတို ့သားႏွင့္ သတို ့သမီး၏ ညီအစ္မ သူငယ္ခ်င္း ေရာင္းရင္းမ်ားကို ပိုျပီး ရင္းႏွီး ကၽႊမ္းဝင္ႀကရန္ ျပဳ လုပ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အခါအားေလွ်ာ္စြာ သတို ့သား မွာ တရြာတေက်းမွ ျဖစ္ရာ ဤ ဓေလ့ထံုးတမ္း အစဥ္အလာ ေႀကာင့္ သတို ့သား သည္၊ သတို ့သမီး၏ မိသားစု ေဆြမ်ိဳး အသိုင္းအဝိုင္း တြင္ ေကာင္းစြာ ရင္းႏွီးကၽႊမ္းဝင္ လာပါသည္။

 

သို ့ျဖစ္ရာ ဤေတြ ့ရိွခ်က္မွေကာက္ခ်က္ခ်နိဳင္ သည္မွာ ေမာင္ေမာက္ ရဲ့ခ်စ္သူ “ဝဏၰ ပဘာ” သည္ အိႏၵိယ အႏြယ္၊ တနည္း ကုလားမေလး ျဖစ္ေႀကာင္း ပို ၍ခိုင္လံု ျခင္းျဖစ္ပါ၏။ ဗမာ-ျမန္မာ သမိုင္း အေထာက္ အထားမ်ားက အင္းဝ ေခၚ အဝ ေခတ္(Ava dynasty period) မွာ မူဆလင္ မ်ား အေျခတက် ေနထိုင္လွ်က္ ရွိႀကတဲ့ အေႀကာင္းပင္ျဖစ္ပါ၏။ ဤသို ့ေရးသားတင္ျပသည့္ အတြက္ စာေရးသူ အေပၚ အမ်က္ေဒါသ မထားဘဲ မုဓိတာ ပြားနိုင္ႀကပါေစ။ ေဒါက္တာသန္းထြန္း၏ “ျမန္မာ့ သမိုင္း ရွာေတာ္ပံု” စာအုပ္မွေတြ ့ရိွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ မ်ားကို ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပပါသည္။

 

When the King   passed away his son King Sanay (1690-1784) succeeded the throne. He styled himself as Sri Maha Sihasura Dhamma Raja (Thiri Maha Thiha Thura Dhamma Yaza ). Then he also gave the lands in12 counties. These places are in Siputtara, Si-thar, Nyaung-yan, Ta-pin, Ta-pet-swel, Taungoo,Pintalae, baw-di, Mihitila(Meikhtilla), Mye-du, Yin-daw and Yamethin. Dr Than Tun mentioned that these people later became citizens. On 17 November 1807, the King Sanay appointed a man called Abisha Hussani as the leader of the Muslim community. He (Hussaini) brought Holy Koran (Quran) and translated it to Burmese language.  All these new migrant communities are working hard, produce more and there are surpluses.At the same time some or most of them are also the servicemen of the Royal Army (tat-ma-taw ). It was also reported that earlier some Burman Kings hire Indian Muslim soldiers, mercenaries to fight for the country. {Refer : Dr Than Tun (2003)} 

   

    အထက္က အဂၤလိပ္ဘာသာ ျဖင့္ ေဖာ္ျပ သည္မွာ ေဒါက္တာ သန္းထြန္း ၏ “ျမန္မာ့ သမိုင္း ရွာေတာ္ပံု” စာမ်က္ႏွာ ၁၃၁၊ ၁၃၃ ႏွင့္ ၁၃၆ မွ အခ်က္အလက္ တခ်ိဳ ့ကို သင့္ေလွ်ာ္သလို အဂၤလိပ္ဘာသာ သို ့ ျပန္ဆိုထားျခင္းမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ စေနမင္းႀကီး လက္ထက္က မူဆလင္မ်ားကို၊ ရမည္းသင္း၊ ယင္းေတာ္၊ ေျမဒူး၊ မိတိၱလာ၊စည္သာ၊ စည္ပုတၱရာ၊ေညာင္ရမ္း၊ တပင္း၊ တဘက္ဆြဲ၊ ေတာင္ငူ၊ ပင္းတလဲ ႏွင့္ ေဗာဓိ  အစရွိေသာနယ္ေျမမ်ားတြင္ ေနေျမ၊ လုပ္ေျမမ်ား ေပး ခဲ့သည္။    ထိုလူမ်ိဳးမ်ား အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ရာမွ တိုင္းရင္းသား ဗမာ မူဆလင္ မ်ား    ေပါက္ဖြားလာေႀကာင္း ေဒါက္တာသန္းထြန္း   ေရးသား မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါသည္။

အျပည့္အစံုကို ဒီလင့္ကိုႏွိပ္ျပီးဖတ္ပါ။

 is Burma Democratization at the point of U-turn?

ဒန္းပင္ ကို ျမန္မာ-အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္ တြင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ Lausonia inermis ဟုေခၚဆိုေႀကာင္း ေတြ ့ရပါသည္။ Henna ဟုလည္းေခၚပါသည္။ အေထာက္အထားမ်ားမွာကား

Henna on the Fingernails

• Unlike henna applied to the skin, henna applied to the fingernails can last for the life of the nail. Once dry, the henna has a muted orange-brown color. Because of the size of the nail, typical applications are either an all-over color or small geometric patterns consisting of lines and dots.

အျပည့္အစံုကို ဒီလင့္ကိုႏွိပ္ျပီးဖတ္ပါ။

  လက္ဖ်ား ဒန္းဆိုးသည့္ ယဥ္္ေက်းမႈ-၁

လက္ဖ်ား ဒန္းဆိုးသည့္ ယဥ္္ေက်းမႈ-၂

India

In India, the longer the henna stays on the bride's hand the longer it is believed that her in-laws will treat her well. If the henna fades out quickly, it’s a sign that she will not be happily married.

 

အျပည့္အစံုကို ဒီလင့္ကိုႏွိပ္ျပီးဖတ္ပါ။

လက္ဖ်ား ဒန္းဆိုးသည့္ ယဥ္္ေက်းမႈ-၂